Acil kontrasepsiyon korunmasız cinsel ilişkiden sonra hamilelik şansını azaltır. Kondom kopması veya kayma olması veya cinsel ilişki sırasında doğum kontrol yöntemini kullanılmaması durumlarında acil kontrasepsiyon kullanılabilir.
Acil Kontrasepsiyon Nasıl Çalışır?
Acil kontrasepsiyon ve kürtaj farklı durumlardır. Kürtaj varolan bir gebeliği sonlandırır. AC hamileliğin oluşmasını engeller. AC, korunmasız cinsel ilişkiden sonra etkili olmak için hemen kullanılmalıdır. Hamilelik gerçekleşmişse işe yaramaz.
Farklı Acil Kontrasepsiyon Türleri Nelerdir?
İki ana tip AC vardır:
- Bakır intrauterin cihaz (IUD)
- AC hapları
Bakır Rahim İçi Cihaz Nasıl Çalışır?
Bakır IUD esas olarak spermin yumurtayı dölleyebilmesini sağlayarak çalışır . Hamileliği önlemede en etkiliAC yöntemidir. AC için kullanıldığında, korumasız cinsiyete sahip 5 gün içinde bakır RİA eklenmelidir. Daha sonra uzun vadeli doğum kontrolü için bakır RİA güvenebilirsiniz (10 yıla kadar). Gebe kalmak istiyorsanız, RİA’ları istediğiniz zaman çıkarabilirsiniz.
Bir sağlık uzmanı, RİA’yı yerleştirmelidir.
Bakır Rahim İçi Cihazın Kullanılmasının Olası Yan Etkileri Nelerdir?
Bakır RİA ile, kullanımın ilk birkaç ayında adet ağrısı ve kanama artabilir. Ağrı, ağrı kesiciler ile rahatlatılabilir. Ağır kanama bazen bir ilaçla tedavi edilebilir. Her iki yan etki genellikle bakır RİA’nın kullanımının 1 yıl içinde azalır.
Acil Doğum Kontrol Hapları Nasıl Çalışır?
Kombine doğum kontrol hapları, hem östrojen hem de progestin içeren doğum kontrol haplarına kombine hormonal doğum kontrol hapları denir. Normalden daha yüksek miktarlarda alındığında, bunlar AC için kullanılabilir.
Acil Kontrasepsiyon Hapları Almanın Olası Yan Etkileri Nelerdir?
AC haplarının herhangi bir ciddi komplikasyona neden olduğu gösterilmemiştir. Bir sonraki süreniz beklenen zamanda gerçekleşmeyebilir. Kendi başına gidenAC haplarını aldıktan sonra haftada veya ayda düzensiz kanamanız veya lekelenmeniz olabilir. AC haplarının diğer kısa vadeli yan etkileri şunları içerebilir:
- Baş ağrısı
- Bulantı ve kusma (özellikle kombine EC hapları alıyorsanız)
- Göğüslerde hassasiyet
- Karın ağrısı
- Baş dönmesi
- Yorgunluk
Acil Doğum Kontrol Haplarının Etkisini Azaltan Bir Şey Var Mı?
Aşırı kilolu veya obez olmak, AC haplarının etkinliğini azaltabilir. Bakır içeren RİA’lar, fazla ağırlığa sahip kadınlarda tercih edilmelidir
- Sonraki 7 gün boyunca normal doğum kontrol yönteminizle birlikte bir bariyer yöntemi (prezervatif, diyafram ve spermisitler) kullanmanız veya cinsel ilişkiye girmemeniz gerekir.
Acil Kontrasepsiyon Kullandıktan Sonra Takip Bakımına İhtiyacım Var Mı?
AK’yi aldıktan sonra hiçbir test veya prosedüre gerek yoktur.Adetinizi Beklediğiniz bir hafta içinde görmediyseniz bir hamilelik testi yaptırmalısınız. AB haplarından hiçbirinin hamileliğe veya hamile olduğunuz halde fetüsün sağlığına zarar verdiği gösterilmemiştir .
Op. Dr. Feray GÜVENAL
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
